ทำความรู้จักต้นโซบะ อีกหนึ่งพืชปรับปรุงดินชั่นดี ที่คุณอาจยังไม่เคยรู้มาก่อน

โซบะ ชื่อนี้คนไทยคุ้น รู้จักในฐานะเส้นบะหมี่ของญี่ปุ่น แต่ถ้าบอกว่า โซบะเป็นพืชล้มลุกหน้าตาคล้ายต้นสาบเสือ มีชื่อเรียกเป็นภาษาอังกฤษ ” BUCK WHEAT ” คนไทยเป็นงงเพราะไม่เคยเห็นจริงๆ แล้ว เส้นโซบะทำมาจากเมล็ดของต้นโซบะนี่เอง

ด้วยเมล็ดเล็กๆ รูปลิ่มดอกบัวตูมสีน้ำตาลดำ เมื่อกะเทาะเปลือกออกมา ภายในจะมีแป้งที่ชาวญี่ปุ่นนำไปใช้ทำเส้นโซบะ และบางพื้นที่ยังเอาเมล็ดทั้งเปลือกมาบดเป็นแป้งทำเส้นโซบะแบบมีสีและกลิ่นที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว

สำหรับโซบะที่แนะนำให้รู้จักในวันนี้ ไม่ได้หวังให้เกษตรกรปลูกนำเมล็ดไปขายเป็นแป้งโซบะแต่อย่างใด เนื่องจากยังไม่มีตลาดรองรับที่มั่นคงพอ แต่เป็นเพราะ ศูนย์วิจัยข้าวแม่ฮ่องสอน กรมการข้าว ได้นำมาทดลองปลูกเป็น พืชปรับปรุงดิน ปุ๋ยพืชสดแบบเดียวกับปอเทือง แต่ต้นโซบะมีคุณสมบัติต่างไป

ปอเทือง เมื่อไถกลบแล้วจะได้ปุ๋ยไนโตรเจน หรือปุ๋ยตัว “K” บำรุงใบ ส่วนโซบะไถกลบจะได้ปุ๋ยฟอสเฟต หรือปุ๋ยตัว “P” บำรุงดอก จะให้ดีสมบูรณ์แบบในการปรับปรุงดิน ควรปลูกโซบะสลับแถวกับปอเทือง ก่อนจะไถกลบควรโรยแกลบไปอีกชั้น ดินจะอุดมไปด้วยปุ๋ยตัวแม่ครบทั้ง 3 ตัว N-P-K

เพราะปุ๋ยตัว “K” บำรุงผลมีมากในแกลบ แต่ไม่ใช่ว่าทำหนเดียวแล้วดินจะดีขึ้นทันที ต้องทำติดต่อกันไป 3-4 ฤดูกาลหลังปลูกพืชหลัก ดินถึงจะสมบูรณ์ขึ้นมาได้ โดยเฉพาะการทำไร่ ทำนาในพื้นที่สูง อากาศค่อนข้างเย็น เพราะต้นโซบะชอบ ยิ่งปลูกบนดินภูเขาหินปูน ยิ่งจะเติบโตได้ดี นอกจากนั้น ต้นโซบะมีประโยชน์หลากหลาย ไม่เพียงเอามาทำเป็นเส้นบะหมี่ญี่ปุ่นได้เท่านั้น แป้งที่ได้จากเมล็ดยังสามารถนำไปทำขนมได้อีกหลายชนิด

ยอดใบอ่อนเอามาลวกจิ้มน้ำพริกได้ รสชาติจะอมเปรี้ยวคล้ายใบมะกอก คนภาคเหนือชอบเอาไปใส่ในแกงเลียง ผอ.ศูนย์ข้าวแม่ฮ่องสอน บอกว่าอร่อยเด็ด
เก ที่สำคัญเปลือกเมล็ดโซบะมีราคา เอาไปทำหมอนหนุนเพื่อสุขภาพ เพราะมีคุณสมบัติช่วยระบายความร้อนศีรษะได้ดีกว่าวัสดุอย่างอื่น ทำให้หลับสบายได้เต็มอิ่ม เป็นที่ต้องการของตลาด ขายกันใบละ 2,000 บาทเอง.